Afgelopen weekend lag er een mail in mijn inbox die me even deed stilstaan. De opname van mijn gesprek in podcast The Women’s Table met Tina de Keyzer-van Bruggen was klaar. Het onderwerp: femicide, geweld tegen vrouwen en de diepgewortelde mechanismen van haat die daaraan ten grondslag ligt.

Je kent dat gevoel vast wel, wanneer je jezelf hoort op een geluidsopname en je even denkt: “Wie is dat eigenlijk?” Tijdens de opname zelf had ik het gevoel dat ik rustig en beheerst sprak. Soms dacht ik zelfs dat er wel wat meer pit in me mocht zitten, wat meer vuur om mijn punt te maken. Tot ik dit weekend ging luisteren.

Wat ik hoorde was een andere persoon dan ik dacht te zijn tijdens het gesprek. Ik hoorde iemand die fel was, boos zelfs. Een stem die zei: genoeg is genoeg! Een stem vol emotie die sprak over falende systemen en over de manier waarop we collectief bescherming ontberen waar die het hardst nodig is.
Maar vooral hoorde ik iemand die zonder omhaal benoemde waar het al mis gaat in ons denken. Hoe we van alles normaliseren wat we nooit zouden moeten normaliseren.

Je naaktfoto verstuurd naar de hele school? Niemand kijkt naar degene die het verstuurt. We zeggen allemaal dat je beter had moeten weten.
Een vrouw die in het donker op straat loopt en aangevallen wordt? We knikken allemaal instemmend: natuurlijk weet iedereen dat je niet alleen in het donker over straat moet.
Het is die automatische reactie die zo veelzeggend is. Die reflex om eerst naar het slachtoffer te kijken, naar wat zij anders had kunnen doen. Die neiging om de verantwoordelijkheid te leggen bij degene die geweld ondervindt, in plaats van bij degene die geweld pleegt.

Wat het gesprek zo bijzonder maakte, was hoe Tina en ik elkaar aanvulden. Zij stelde precies de juiste vragen op het juiste moment en kwam met zeer waardevolle aanvullingen, waardoor we nog dieper konden graven. We ontrafelden samen hoe deze patronen al in de vroege jeugd ontstaan. Tina vertelde een verhaal dat me koud deed worden: in een basisschoolklas werd aan kinderen van een jaar of acht een casus voorgelegd. Een meisje loopt in een kort broekje en hemdje op straat en wordt ongewenst aangeraakt. Wiens schuld is dat? De reactie van die kinderen was unaniem: van het meisje. Had ze maar niet zo gekleed moeten gaan.

Acht jaar oud. En ze weten het al.
Kinderen bedenken dit niet uit zichzelf. Ze zijn onze spiegel. Ze geven terug wat wij hen – bewust of onbewust – hebben meegegeven over wie verantwoordelijk is voor andermans gedrag, over hoe je je moet kleden om ‘veilig’ te zijn, over waar de grens ligt tussen slachtoffer en dader.

Ik kijk met gemengde gevoelens terug op deze aflevering. Met dankbaarheid, omdat zo’n gesprek ontzettend nodig is. We hebben het er veel te weinig over, en als we het er al over hebben, dan vaak op een manier die de kern mist. Dit gesprek raakte de kern wel.
Maar ook met verdriet. Verdriet omdat zo’n gesprek zo verschrikkelijk nodig is. Omdat we in 2025 nog steeds moeten uitleggen waarom het niet normaal is dat vrouwen zich niet veilig voelen op straat of zelfs in hun eigen huis. Waarom het niet oké is om de verantwoordelijkheid voor andermans geweld bij het slachtoffer neer te leggen.

Zo las ik deze week weer verschillende berichten over vrouwen en zelfs meisjes die op klaarlichte dag met bruut seksueel geweld zijn aangevallen. Vrouwen en meisjes die dachten veilig te zijn. En ik las over vrouwen die wederom door hun (ex-)partner zijn vermoord. Allemaal vrouwen die om hulp schreeuwden en dat niet kregen. Ik werd er letterlijk misselijk van.

Aan het einde van de aflevering leest Tina de namen voor van vrouwen die door femicide om het leven zijn gekomen. Namen van echte personen, met echte levens, echte dromen en echte verhalen die abrupt zijn afgebroken. Op dat moment hield ik het niet meer droog. En ja, dat is ook te horen. Soms is emotie gewoon de enige juiste reactie.

In een tijd waarin we vaak doen alsof alles wel meevalt, waarin we statistieken wegwuiven of doen alsof het probleem ergens anders ligt, voelde dit gesprek als een noodzakelijke onderbreking. Een moment om stil te staan bij wat er werkelijk speelt. Een kans om verder te kijken dan de oppervlakte.
Want achter elke statistiek zitten echte verhalen. Achter elk nieuwsbericht zit een systeem dat faalt. En achter elke keer dat we zeggen “je had beter moeten weten” ligt een gemiste kans om echt iets te veranderen.

De podcast is een oproep aan onszelf, aan elkaar en aan de systemen waarin we leven. Een oproep om anders te kijken, anders te reageren, anders te handelen. Om te stoppen met normaliseren wat nooit normaal had moeten worden.
En misschien, heel misschien, is die felle, boze stem die ik hoorde precies de stem die nodig was voor dit gesprek. Soms is zachtheid niet wat een situatie vraagt. Soms is het tijd om te zeggen: genoeg is genoeg!

Je kunt de volledige aflevering van The Women’s Table beluisteren via je favoriete podcast app. Bereid je voor: het is een gesprek dat raakt, dat boos maakt, en dat hopelijk ook aan het denken zet.
Klik hier voor de aflevering op Spotify.